Το πρόβλημα
———–

Η αλιεία στην Ελλάδα ρυθμίζεται από μια πληθώρα νόμων, υπουργικών αποφάσεων, προεδρικών διαταγμάτων και ευρωπαϊκών κανονισμών. Οι κανόνες αυτοί ρυθμίζουν το κατά πόσο και που επιτρέπεται η αλιεία, ανάλογα με:

* τον τύπο της (ερασιτεχνική, παράκτια, μέση),
* το είδος και τον εξοπλισμό του σκάφους που χρησιμοποιείται,
* τη μέθοδο αλιείας,
* την χρονική περίοδο,
* τα είδη και τις ποσότητες των αλιευμάτων,
* την απόσταση από την ακτή,
* το βάθος της θάλασσας,
* και τις ειδικές περιβαλλοντικές συνθήκες κάθε περιοχής.

Ενδεικτικά, η Συνομοσπονδία Αλιέων Ελλάδας, την οποία ευχαριστούμε θερμά για τα στοιχεία που μας έδωσε, αναφέρει ότι υπάρχουν περισσότερα από 200 κείμενα κανονισμών που περιλαμβάνουν κάποια γεωγραφική αναφορά, συνήθως περιοχή δικαιοδοσίας λιμενικής αρχής, βάθος της θάλασσας και απόσταση από την ακτή.

Το ισχύον πλαίσιο είναι τόσο σύνθετο, που πολύ συχνά είναι αβέβαιο ακόμα και στις αρμόδιες λιμενικές αρχές το κατά πόσο κάποιος αλιέας παρανομεί. Πόσο μάλλον για τους ίδιους τους αλιείς, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, ή τους απλούς πολίτες. Σαν αποτέλεσμα, οι κανονισμοί εφαρμόζονται αποσπασματικά και συχνά επιλεκτικά. Κάποιοι αλιείς μπορεί να επωφελούνται βραχυπρόθεσμα από αυτήν την κατάσταση, αλλά μακροπρόθεσμα ζημιώνεται το περιβάλλον και κατά συνέπεια και ο κλάδος της αλιείας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από τους 200.000 ερασιτέχνες, στην Ελλάδα απασχολούνται 38.000 επαγγελματίες αλιείς, κυρίως σε περιοχές περιορισμένης εναλλακτικής απασχόλησης, ενώ διπλάσιοι είναι οι επαγγελματίες σε θέσεις που συνδέονται έμμεσα με την αλιεία. Η αλιεία συμβάλλει κατά 4% στο ΑΓΠ και κατά 0.3% στο ΑΕΠ. Το σημαντικότερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει αυτό το παραγωγικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είναι η μείωση της ποσότητας των αλιευμάτων και της βιοποικιλότητας των ελληνικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Καταλυτικό ρόλο σε αυτό παίζει η ανεξέλεγκτη υπεραλίευση.

Η πρόταση
———

Προτείνουμε τη δημιουργία ενός εθνικού γεωπληροφοριακού συστήματος αναφοράς, που θα δίνει σε κάθε αλιέα, λιμενικό ή απλό πολίτη, μια άμεση και σαφή απάντηση για το κατά πόσο είναι νόμιμη η αλιεία σε οποιοδήποτε σημείο των ελληνικών θαλασσών, ανάλογα με τις παραμέτρους που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θεωρούμε ότι με τον τρόπο αυτό θα διευκολυνθεί ουσιαστικά η εφαρμογή των ισχυόντων κανονισμών, αλλά και ο εντοπισμός προβληματικών σημείων γεγονός που μπορεί να συμβάλει στον εξορθολογισμό τους.

Με στόχο να παρουσιάσουμε καλύτερα την ιδέα στα πλαίσια της δεύτερης φάσης του labs.opengov.gr, προχωρήσαμε στην ανάπτυξη ενός πρωτότυπου τέτοιου συστήματος.

Ονομάσαμε το πρωτότυπο σύστημα openfish.gr. Το openfish.gr στη σημερινή του μορφή παρέχει μόνο ενδεικτική λειτουργικότητα, μιας και ενσωματώνει μόνο τους βασικότερους κανονισμούς. Ο χρήστης είναι σε θέση να επιλέξει τον τύπο αλιείας που τον ενδιαφέρει, το μέγεθος του σκάφους και το κατά πόσο διαθέτει εξοπλισμό VHF, εφεδρική μηχανή και πιστοποίηση CE. Οι συντεταγμένες του χάρτη είναι στο παγκόσμιο σύστημα αναφοράς WGS84 το οποίο είναι και αυτό που χρησιμοποιούν οι δέκτες GPS. Έτσι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να πάρουν απευθείας στίγματα από τον χάρτη και να τα σημειώσουν στα GPS τους. Η πειραματική υλοποίηση έγινε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με την αποκλειστική χρήση ελεύθερου και ανοιχτού λογισμικού. Τα διανυσματικά γεωγραφικά δεδομένα για τις ακτές της Ελλάδας, των γειτονικών κρατών και τα θαλάσσια όρια προήλθαν από ελεύθερα σετ δεδομένων, χαμηλής ακρίβειας. Αντίστοιχα και το χαρτογραφικό υπόβαθρο που εμφανίζεται, διατίθεται και αυτό ελεύθερα προς προσωπική και εμπορική χρήση.

Για να φτάσει ένα τέτοιο σύστημα να είναι έτοιμο για τους τελικούς χρήστες, θα πρέπει αφενός να κωδικοποιηθούν και να ελεγχθούν όλοι οι ισχύοντες κανονισμοί, και αφετέρου να συμπεριληφθούν ακριβή γεωγραφικά δεδομένα όπως ακτογραμμές, σύνορα δικαιοδοσίας, βαθυμετρικά στοιχεία και όρια περιοχών για τις οποίες ισχύουν ειδικοί περιορισμοί.

Η unweb.me προτίθεται να συνεισφέρει με την τεχνογνωσία της στην ανάπτυξη ενός τέτοιου εθνικού συστήματος αναφοράς.

Επόμενα βήματα
————–

Η λειτουργικότητα ενός τέτοιου συστήματος αναφοράς μπορεί να επεκταθεί πέραν της απλής αποτύπωσης των κανονισμών. Επιπλέον δεδομένα και δυνατότητες μπορούν να το καταστήσουν πολύτιμο καθημερινό εργαλείο για αλιείς, λιμενικούς, περιβαλλοντολόγους και απλούς πολίτες. Ενδεικτικά κάποιες ιδέες για την επέκτασή του περιλαμβάνουν:

* αυτόματη αποτύπωση του στίγματος του χρήστη στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του συστήματος, όταν χρησιμοποιείται από φορητές συσκευές με δέκτη GPS,

* εμπλουτισμός με περιβαλλοντικά δεδομένα από ερευνητικά ινστιτούτα και δορυφορικά συστήματα π.χ. για τα επίπεδα μόλυνσης σε κάθε περιοχή ή την πορεία των αλιευμάτων, ώστε οι αλιείς να αποφεύγουν περιοχές με λίγα και χαμηλής ποιότητας αλιεύματα,

* εμπλουτισμός με μετεωρολογικά δεδομένα και προειδοποιήσεις έκτακτων καιρικών φαινομένων για την προστασία των αλιέων.

Ποιοι είμαστε
————-

H unweb.me είναι μια εταιρεία που ασχολείται με την έρευνα και την agile ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων ΕΛ/ΛΑΚ. Επικεντρωνόμαστε σε δικτυακές εφαρμογές που έχουν σχέση με διαχείριση περιεχομένου, κοινωνική δικτύωση, μετάδοση πολυμέσων και συστήματα γεωγραφικών πληροφορίων.